۶ ماه فرصت وزارتخانه ها برای تهیه برنامه در حوزه اینترنت اشیا

در جلسه شورای عالی فضای مجازی به ریاست رئیس جمهور اصول حاکم بر توسعه اینترنت اشیا در کشور تصویب شد. در این جلسه با توجه به ضرورت توسعه اینترنت اشیا در کشور که موجب افزایش بهره‌ وری اقتصادی و اشتغال ‌زایی می شود، اصول حاکم بر توسعه آن مورد تصویب قرار گرفت. براین اساس مصوب شد کلیه وزارتخانه‌ها نسبت به تهیه برنامه‌های خود در این حوزه ظرف ۶ ماه اقدام کنند. اما در شرایطی این موضوع مصوب شده است که هنوز مفهوم اینرنت اشیا در کشور جایگاه چندانی ندارد و بسیاری از افراد هنوز اصلا مفهوم اینترنت اشیا و کاربردهای آن را نمی دانند.

اینترنت اشیا چیست؟

دنیای امروز متشکل از مجموع های از اشیای فیزیکی، شامل ماشین آلات، کالاها، زیرساخت ها و دستگاه هایی است که با شبکه ای از حسگرها و عامل های هوشمند تجهیز شده اند و این امر آنها را به فعالیت هایی نظیر نظارت بر محیط، گزارش وضعیت، دریافت دستورالعمل ها و حتی نشان دادن عکس العمل براساس اطلاعات جمع آوری شده قادر می سازد، این مفهومی است که امروزه با عنوان اینترنت اشیا از آن یاد می شود.

بسیاری از شرکت های بزرگ تجاری و نهادهای دولتی در کشورهای مختلف در حال سیاست گذاری و تدوین استانداردهایی برای بهره گیری از اینترنت اشیا هستند و در این راستا ایران نیز برنامه ریزی هایی برای ورود به این عرصه جدید انجام داده است. اینترنت اشیا در حوزه های مختلف ازجمله: سلامت و بهداشت، انرژی، کارخانه ها، ساختمان ها و حمل ونقل کاربرد اساسی دارد؛ به گونه ای که در آیندهای نزدیک به افزایش کیفیت مراقبت، بالا رفتن سطح سلامت و کاهش قابل توجه هزینه ها در سراسر جهان می انجامد. همچنین اینترنت اشیا قادر است جهت گیری مراقبت های بهداشتی را از درمان به سمت پیشگیری تغییر دهد و به افراد جامعه درباره وضعیت سلامت شان دید بهتری ارائه دهد که نکته ای قابل تأمل است.

همچنین استفاده از اینترنت اشیا برای بسیاری از نهادهای دولتی به طور گسترده موجب می شود تا در شهرها و کشورها، نهادهای دولتی در سطح بین المللی، میلیاردها دستگاه متصل به شبکه جهانی داشته باشند که این امر در کنار نگرانی های به وجود آمده در زمینه مسائلی نظیر امنیت اطلاعات، منجر به فراهم آوردن فرصت هایی برای مداخله طراحان، قانونگذاران و سیاستگذاران می شود.

چگونه صنعت و تولید می تواند از اینرنت اشیا بهره ببرد؟

نظارت برخط تولید و خودکارسازی، یکی مهم ترین و رایج ترین برنامه های کاربردی اینترنت اشیا است. استفاده از سامانه های متصل در خط تولید، به استفاده بهتر از منابع و کاهش خرابی های ناخواسته کمک خواهد کرد. شبکه های حسگر و دستگاه های هوشمند و ارتباطات M2M، با بهبود اتوماسیون و فرآیند تولید، استفاده بهینه از منابع (سوخت، برق) ، فراهم آوردن امکان تصمیم گیری های آگاهانه، مدیریت انرژی افزوده، افزایش توانایی برای نگهداری و کنترل دستگاه ها از راه دور و ایجاد یک زنجیره تأمین متصل، پیشرفت های عمده ای را در خط تولید ایجاد کرده است.

سامانه های هشدار حریق و نشت گاز، قفل و باز کردن خودکار درب، دوربینها و دستگاههای ردیابی که در کارخانهها، انبار و تجهیزات نصب می شوند، نمونه هایی از کاربردهای اینترنت اشیا هستند که استفاده از آن ها می تواند موجب ارتقای سطح امنیت و کیفیت عملکرد کارخانه ها شود. همچنین پیشبینی خرابی تجهیزات، تشخیص نقص اولیه، به حداقل رساندن ازکارافتادگی تجهیزات و مدیریت برنامه نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه از دیگر مزایای استفاده از اینترنت اشیا در خط تولید کارخانه ها است.

همچنین تولیدکنندگان با استفاده از فناوری های واسط بین حسگرها و ماهواره ها، می توانند محموله های خود را در جاده ها، راه آهن، دریا و حملونقل هوایی ردیابی کنند، که این نظارت مبدأ تا مقصد کالا، احتمال از دست رفتن یا سرقت محموله ها را به شدت کاهش می دهد. همچنین با استفاده از حسگرهای تعبیه شده در محل می توان کالاهای فاسد شدنی و یا شکننده را در شرایط مناسب نگهداشت تا در طول سفر به درستی جا بجا شوند. درواقع با ردیابی دارایی ها و با بهره گیری از اینترنت اشیا، تولیدکنندگان قادر خواهند بود آسیب ها و نقص ها را در سراسر زنجیره عرضه محصول، از تولید مواد اولیه تا ارائه محصولات نهایی کاهش دهند و با کم کردن ضرر و زیان ها، هزینه های تولید را کاهش دهند.