نقش کرونا در توسعه شهرهای هوشمند
پاندمی کووید-۱۹ تاثیرات غیرمنتظرهای از خود بر انسانها و جامعه بر جای گذاشته و آیندهای نامعلوم پیش روی آنها قرار داده است؛ ویروسی که در ابتدا چینی در نظر گرفته میشد با سرعتی باور نکردنی سراسر جهان را در بر گرفته، میلیونها نفر را آلوده کرده و به مرگ هزاران نفر ختم شده است.
به گزارش اقتصاد الکترنیکی به نقل از ایمنا، ویروس کرونا از زمان ظهور تا یک ماه اخیر، اغلب در شهرهای بزرگ جهان نظیر نیویورک، لندن و مادرید با سرعت بیشتری منتشر میشد به همین دلیل تصور محققان این بود که هر چه تراکم جمعیت در یک منطقه بیشتر باشد نرخ شیوع بیماری کووید -۱۹ بالاتر است. در واقع این که پاندمی کرونا در اواسط عصر دیجیتال به وقوع پیوسته، به طور قابل چشمگیری مورد توجه محققان قرار نگرفته است.
کلانشهرها نه تنها مراکز پرشور فرهنگ و جوامع متصل هستند، بلکه مکانهایی برای نوآوری بشمار میروند که با استفاده از تکنولوژی به نبرد با بسیاری از مشکلات موجود میروند. اما با انتشار ویرس کرونا، نگرش بسیاری از مردم و محققان سراسر جهان در خصوص کلانشهر و جوامع متصل تغییر یافته به طوری که بسیاری از شهرنشینان را به سمت سکونت در حومههای شهری سوق داده است.
همانطور که بسیاری از منتقدان پیشبینی کرده بودند پاندمی کرونا رکود اقتصادی جهانی را در پی داشته و منجر به کاهش بودجه برای بسیاری از نهادها در تمام بخشها نظیر دولت، مراکز تجاری و آموزش شده است. چنین به نظر میرسد که مقامات رسمی در هیچ نقطه جهان از نظر مالی برای مهار شیوع ویروس کرونا کوتاهی نکردهاند و بسیاری از آنان از ارزیابی دوباره بودجهها در دروان پساکرونا سخن به میان آوردهاند. بدیهی است که ایجاد تغییر در شهرهای هوشمند فرآیند سادهای نیست به خصوص در مواجهه با بحرانهایی نظیر کرونا که کاهش بودجه و در نتیجه توقف انجام پروژههای نوآوری تکنولوژیک را در پی داشته است.
آیا بحران کرونا میتواند منجر به پایان شهرهای هوشمند در حال حاضر شود؟ بعضی از دولتها در تلاشند از هر فرصتی برای افزایش توسعه تکنولوژی به خصوص در مؤلفههای تشکیل دهنده شهر هوشمند بهره گیرند. در واقع مقامات رسمی چنین کشورهایی خواهند توانست با کاهش گسترش ویروس کرونا رشد اقتصادی را برای شهرهای خود به ارمغان آورند و به اصطلاح با یک تیر دو نشان را هدف بگیرند.
به عنوان مثال در ماه ژوئن، مقامات سنگاپوری اعلام کردند که قصد دارند سرمایهگذاری در تجارتهای دیجیتالی را تا ۳۰ درصد افزایش دهند. به عبارتی سران کشورهای فوق به این نتیجه رسیدهاند که توسعه ابزارهای جدید تکنولوژیک، استفاده از تحلیل دادهها، هوش مصنوعی و حسگرهایی که نوآوریهای کشور را مدرنیته میکند، میتواند واکنش بسیار مؤثری در مقابل شیوع ویروس کرونا باشد.
تأثیر تکنولوژیهای شهر هوشمند برای کنترل سرعت انتشار ویروس کرونا به وضوح در امارات متحده عربی نیز قابل درک است. مقامات ارشد این کشور از همان ابتدای شیوع بیماری کووید -۱۹ دستورالعملهایی مبنی بر رعایت فاصله اجتماعی و قوانین قرنطینه ارائه داده و همزمان با آن از یک سیستم هوش مصنوعی بهره گرفتهاند که بر اساس آن مأموران امنیتی کلاههای هوشمندی مجهز به یک دوربین حرارتی بر سر میکنند تا از این طریق افراد مبتلا به ویروس کرونا را از فاصلههای دور نیز شناسایی کنند. علاوه بر این سیستم فوق به شناسایی افرادی که بدون مجوز لازم در حال مسافرت هستند از طریق ثبت شماره پلاک خودروهایشان کمک میکند.
پاندمی کرونا در کنار تمام آسیبهای جبرانناپذیر خود، اثرات مثبتی نیز از خود بر جای گذاشته است که از مهمترین آنها میتوان به تغییر نگرش برنامهریزان به شکلگیری شهرها اشاره کرد. به عنوان مثال طراحان چینی برای ایجاد شهر شبکهای در نظر دارند اقدامات پایداری نظیر ساخت بامباغها، کاهش زیرساختهای مربوط به تردد وسایل حمل و نقل موتوری و استفاده بیشتر از هوش مصنوعی در تصمیمگیریهای شهری بکار گیرند.
از آنجا که پاندمی کرونا یک فاجعه معمولی نیست، سیستمهای واکنش فوری برای به حداکثر رساندن شناسایی مکان افرادی که از طریق تلفن همراه خود وضعیتشان را به مقامات ارشد خبر میدهند بکار گرفته میشود که این کار تا کنون در مدیریت بحران موجود کمک زیادی کرده است.
توانایی چنین شهرهایی در واکنش به بحران کنونی، عامل مهمی در برانگیختن دولتها برای توسعه شهرهای هوشمند در آینده بشمار میرود. امروزه آموزش، کار و سرگرمی میتواند تنها با کلیک روی موس کامپیوتر امکانپذیر شود و این فرصت مناسبی برای مقامات ارشد یک شهر محسوب میشود تا بر اساس آن، زیرساختها را بهبود بخشند و برنامهریزان نگرش خود را نسبت به طراحی شهرهای نسل آینده تغییر دهند.