رقابت تنگاتنگ غولهای فناوری در صنعت رباتیک
ربات های انسان نما که مبتنی بر هوش مصنوعی هستند، این روزها به عرصه رقابت غولهای فناوری تبدیل شدهاند، چرا که شرکتها با ورود ChatGPT به دنیای رباتها نمیخواهد از این سهم بازار عقب بمانند و به دنبال دریافت سود بیشتری از این حوزه هستند.
طبق آمارها تاکنون بیش از ۵۰ ربات هوش مصنوعی پیچیده که تا حدود زیادی مانند انسانها هستند، ساخته شده است. حالا اپتیموس مبنتی بر هوش مصنوعی که ربات جدید تسلاست، احتمالا با ورود به عرصه ربات های انسان نما موجب تحولات بزرگی در جهان و رقابت بیشتر در میان غولهای فناوری میشود.
رباتهای انساننما، از نظر ظاهری مانند انسان ساخته شدهاند و میتوانند تعدادی از فعالیتهای یک انسان معمولی را انجام دهند. حالا در چند سال اخیر ساخت رباتی مانند انسان برای محققان، موضوع مورد توجه بوده و موفقیت در این امر باعث تاثیر آن بر طرز زندگی نسل بشر در آینده خواهد بود، هرچند به تحقق رساندن این امر به هیچ وجه کار آسانی نیست و حتی در زمینههای علمی مختلف (مانند مکانیک و هوش مصنوعی) محققان و شرکتها را به چالش میکشد.
غولهای فناوری و ربات های انسان نما
با معرفی اپتیموس تسلا، در حال حاضر رقابت در میان غولهای فناوری برای ساخت رباتهای انسان نما بالا گرفته است. گوگل در سال ۲۰۲۱ اعلام کرد که برای پروژه رباتهای خانگی، تیمی در آزمایشگاهها برای ایجاد این رباتهای آموزشی همه منظوره اختصاص داده شده است.
سایبر وان (CyberOne) ربات انسان نمای شیائومی است که در سال گذشته میلادی توسط این غول فناوری چینی رونمایی شد. سایبر وان فاقد چهره است اما دستها و پاهای انسانی میتوانند قابلیت حرکتی برای او فراهم کنند.
به گفته «لی جون»، مدیرعامل و موسس شیائومی این محصول به واسطه برخورداری از هوش مصنوعی و ابعاد انسانی میتواند به کاوش احتمالات در آینده فناوری های اکوسیستم شیائومی بپردازد و به نقطه عطفی برای این کمپانی تبدیل شود.
همچنین، استارتاپ Figure که از جمعی از مهندسان سابق تسلا، اپل و بوستون داینامیس تشکیل شده، اخیرا از ربات انسان نمای Figure 01 رونمایی کرده است.
“فناوری هوشمند” رسانه تخصصی انقلاب صنعتی چهارم
البته این ربات در فاز نخست بر استفادههای صنعتی مانند حضور در خط تولید، حمل و نقل و لجستیک و انبارداری متمرکز است که در این حوزهها کمبود شدید نیروی کار احساس میشود. با این حال تاکنون هیچ مشخصات دقیقی درباره قد و وزن ربات انساننمای Figure اعلام نشده است.
در حال حاضر رقابت در بازار توسعه ربات هی انسان نما در میان غولهای فناوری مانند تسلا، اپل و … بالا گرفته است و به نظر میرسد که این شرکتها بیش از هر چیزی بهدنبال دریافت سهم بیشتری از این بازار هستند.
چرا رقابت بر توسعه ربات های انسان نما وجود دارد؟
در حال حاضر آگاهی و درک بیشتری از پتانسیل هوش مصنوعی به وجود آمده است که منجر به افزایش سرمایهگذاری در تحقیق و توسعه توسط شرکتهای بزرگ، دولتها، موسسات دانشگاهی و بخش خصوصی شده است. چرا که توسعهدهندگان میخواهند که سهم بیشتری از بازار رباتهای هوش مصنوعی داشته باشند.
ساخت ربات های انسان نما با فناوری هوش مصنوعی در چند سال اخیر شکل جدید به خود گرفته است. به نوعی که شاید رباتها دیگر شکل و شمایل یک انسان را نداشته باشند، اما به نوعی میتوانند مانند یک انسان به گفتگو بپردازند یا فعالیتهای ذهنی انسان را انجام دهند.
حالا ابزارهای هوش مصنوعی بهلطف ابزارهای جذابی مثل ChatGPT که میتواند تقریباً به هر سؤالی پاسخ دهد و Dall-E که میتواند تقریباً هر تصویری را خلق کند، به شهرت رسیدهاند.
به همین دلیل شرکتها شتابزده در تلاشند تا فناوریهای خود را بهبود دهند تا با عرضه آنها سود بزرگتری از این بازار را بدست آوردند. در نتیجه، این احتمال وجود دارد که تحقیق درباره ایمنسازی این ابزارها اولویت کمتری نسبت به توسعه آنها داشته باشد. چراکه غولهای فناوری و سرمایهگذاران آنها در نبردی که باور دارند پیروز آن میتواند کل بازار را تصاحب کند، حاضرند مرتکب اشتباهات گذشته شوند و درست مثل اتفاقی که برای برخی از شبکههای اجتماعی افتاد، رشد را نسبت به حفظ ایمنی در اولویت بالاتری قرار دهند.
با وجود اینکه فناوری هوش مصنوعی میتواند پتانسیلهای زیادی برای کمک به جهان و موجودات درون آن داشته باشد، اما حتی ابزارهایی که با نیت خوب طراحی میشوند هم میتوانند پیامدهای غیرمنتظره و مصیبتباری را بهدنبال داشته باشند.
با این حال بازار ربات های انسان نما روز به روز در حال رشد است. تا جایی که گزارشها گویای آن است که اندازه بازار جهانی ربات های انسان نما در سال ۲۰۲۲، ۱.۶۲ میلیارد دلار ارزیابی شده و پیشبینی میشود تا سال ۲۰۳۲ به حدود ۲۸ میلیارد دلار برسد. همچنین پیشبینیهایی وجود دارد که از رشد ۱۴ میلیارد دلاری این بازار تا ۲۰۳۲ خبر میدهد.
ساخت رباتهای انساننما از ژاپن آغاز شد
براساس گزارشهای موجود، اولین ربات انسان نما در دهه ۷۰ میلادی توسط ژاپنیها ساخته شد و از قابلیتهای آن میتوان به تقلید برخی حالتهای چهره انسان و مکالمه به زبان ژاپنی اشاره کرد.
پس از آن ساخت رباتهای دو پا از دهه ۸۰ میلادی شروع شده است. در اواخر دهه ۹۰ انقلابی در زمینه ساخت رباتهای انسان نما توسط شرکت هوندا به وجود آمد. بسیاری P2 هوندا را اولین «ربات انسان نمای دو پا» میدانند. P2 با وزن ۲۱۰ کیلوگرم (۴۶۲.۹۷ پوند) و ارتفاع ۱.۸۲ متر (۵.۹۷ فوت) اندازه انسان بود. یکی از پیشرفتهای سیستم P2 بیسیم بودن آن بود که به آن آزادی بیشتری میداد.
معروفترین ربات انسان نمای این کمپانی ASIMO است که میتواند به زبان علامت آمریکایی و ژاپنی ارتباط برقرار کند، با سرعت ۵.۶ مایل در ساعت نیز حرکت کند و به محیط اطراف خود پاسخ دهد. با وجود این ASIMO در حال حاضر برای فروش نیست، هوندا امیدوار است که تا سال ۲۰۳۰ این ربات را به فروشگاهها عرضه کند.
با پشت سر گذاشتن دهه ۹۰ میلادی، نخستین ربات انسان نمای پیشرفته در سال ۲۰۱۵ به نام سوفیا توسط دیوید هانسون، بنیانگذار کمپانی هانسون رباتیک ساخته شد.
این ربات از قدرت هوش مصنوعی، پردازش دادههای تصویری و همینطور تشخیص چهره بهره میبرد و میتواند حرکات انسان و حالات چهره انسان را داشته باشد. او همچنین توانایی شرکت در مکالمات مختف را دارد و میتواند به سوالاتی درباره موضوعات از پیش تعیین شده مانند آب و هوا پاسخ دهد.
در میتسوبیشی، بزرگترین بانک ژاپن، یک ربات به افراد سلام و کمک میکند که تا یک حساب بانکی و موارد دیگر را باز کنند. Robotics Aldebaran نئو را در سال ۲۰۰۶ توسعه داد و Robotics SoftBank (که بعداً Aldebaran را به دست آورد) نسخه ششم آن را در سال ۲۰۱۸ منتشر کرد.
ربات آمکا (Ameca) که ساخت مهندسان Engineered Arts است، به شکل عجیبی به انسان شباهت دارد. این ربات میتواند طیفی از حالات چهره انسان مانند فشردن لبها روی هم، مچاله کردن بینی و چشمک زدن را تقلید کند.
گفتنی است که آمکا برای صحبت با انسان از ادغام فناوری شناسایی گفتار خودکار با هوش مصنوعی GPT 3 بهره میبرد که یک شبیهساز زبانی بزرگ با قابلیت ایجاد «پاسخهای معنادار» است. خروجی این دو فناوری در ادامه وارد سرویس آنلاین TTS میشوند که برای آمکا صدا ایجاد میکند و در نهایت حرکت لبهای را را با اصوات خارج شده از دهان هماهنگ میکند.
از دیگر رباتهای انسان نما میتوان به اطلس و PETMAN شرکت بوستون داینامیکس، اریکای هیروشی ایشوگورو، نادین دانشگاه تکنولوژی نانیانگ سنگاپور، CB2 دانشگاه اوزاکای ژاپن و … اشاره کرد.
اپتیموس تسلا، آخرین ربات انسان نما
طی سال ۲۰۲۱ میلادی پس از حواشی رقص یک انسان در لباس ربات روی صحنه رونمایی از خبر ساخت ربات انسان نما در کنار ایلان ماسک، تسلا وعده رونمایی از ربات انساننمای اپتیموس را داده بود و سرانجام این کمپانی به قول خود عمل کرد. ایلان ماسک مدیرعامل تسلا در رویداد ۲۰۲۲ AI Day پا را فراتر از انتظارات عموم گذاشت و دو نمونه اولیه رباتهای اپتیموس (Optimus) را به نمایش گذاشت.
اپتیموس مجهز به نرمافزارهای هوش مصنوعی، شبیهساز شبکههای عصبی و شبکه ویدئویی چند دوربینه است. گفتنی است تسلا برای آموزش ربات خود، از ویدیوهای انسان واقعی استفاده کرده است تا عملکرد ربات خود را بهینهسازی کند.
همچنین، ابرکامپیوتر مورد استفاده در خودروهای تسلا نیز در ربات انساننمای اپتیموس قرار دارد و تسلا در حال بهرهبرداری از سخت افزار و نرمافزار مورد استفاده در سیستم کمک راننده پیشرفته Autopilot خود نیز برای این ربات است.
ربات انسان نمای اپتیموس تسلا همچنین به اتصال بیسیم و همچنین پشتیبانی صوتی، چندین دوربین و ویژگیهای امنیتی در سطح سختافزار مجهز شده است که به گفته این شرکت «برای محافظت از ربات و افراد اطراف ربات مهم است».
ورود ایران به ساخت ربات انسان نما از ۱۳۸۷
ایران هم ساخت پروژه رباتهای انساننما را از سال ۱۳۸۷ و با ارائه طرح ساخت ربات «سورنا ۱» آغاز کرد. رباتی که تاکنون ۴ نسل از آن ساخته شده و حالا سری میان سرها پیدا کرده و انجمن مهندسین مکانیک آمریکا (ASME) از «سورنا ۴» بهعنوان یکی از ۱۰ ربات انساننماى شاخص سال ۲۰۲۰ میلادی نام برده است.
این ربات ۱۷۰ سانتی متر و ۶۸ کیلوگرم وزن دارد که نسبت به نسلهای پیشین تعامل بیشتری با محیط اطراف و انسان دارد، میتواند حرکات انسان را تقلید کند، بطری آب را در دست گیرد، نام خود را روی تخته بنوسید و با دوستان انسانیاش عکس سلفی بگیرد. با این حال کارشناسان معتقدند که «سورنا ۴» رباتی با پویایی زیاد نیست.
منبع: تجارتنیوز
” اقتصادالکترونیکی“آخرین و به روزترین محتوی در اقتصاددیجیتال